KOSAM'ın Yönetim Kurulu Başkanı olarak bir açıklama yapan Lütfi Can Başaran, asgari ücret konusunun bir kez daha gündeme geldiğini belirterek, asgari ücretin belirlendiği Komisyon'un 11 Aralık 2023'te faaliyete geçeceğini duyurdu.

HER BÖLGEYE FARKLI ÜCRETLER

Bu kapsamda hazırlamış oldukları raporları kamuoyuyla paylaştıklarını belirten Başaran “Mevcut asgari ücret sistemi Türkiye genelinde aynı şekilde uygulanıyor. 1. ve 6. bölgelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksine göre bölgedeki çalışanların aynı maaşı alması gibi, farklı becerilerde çalışan çalışanların da aynı maaşı almasının sürdürülemez derecede sağlıksız olduğunu düşünüyoruz." dedi. Asgari ücret konusunu "Meslek hayatına yeni bir bakış açısı" başlığı altında ele aldıklarını söyleyen Başaran, raporlarında asgari ücretin sanayi, bölge ve diğer bileşenlerle birlikte belirlendiğini söyledi.

Maaşların belirlenmesinde iki model bulunduğunu aktaran Başaran, Yatırım teşvik bölgeleri, hane halkı tüketim harcamaları, hane halkı eşdeğer geliri, istihdam düzeyleri ve yerli sanayi araştırmaları gibi verileri dikkate alarak iki çözüm önerisi sunduklarını vurguladı ve "Çalışmada ele alınan örnekler makul fiyatlamanın temelini oluşturuyor. Bir sistemin oluşturulabilmesi için sistemin basit, açık, anlaşılır, uygulanabilir ve kontrol edilebilir bir şekilde tasarlanması gerektiğini vurgulamaktadır. Aslında ülkemizde işverenlerin önemli bir kısmı çalışanlarına asgari ücret üzerinden değil, yaptıkları iş ve kişisel özellikler dikkate alınarak farklı ücret düzeylerinde ödeme yapmaktadır." diye konuştu.

DÜNYA ÇAPINDAKİ ÖRNEKLER TEST EDİLDİ

Türk iş dünyasından gerçek verilerle dünyanın dört bir yanından örnekler derlediğini belirten Lütfi Can Başaran, konuşmasına şu ifadelerle devam etti:

“Pozisyonun ve çalışanın nitelik durumlarına göre değişen adil maaş tabanı oluşturmayı hedefliyoruz. Ücret matematiği teori ve pratiği birleştirecek bu modelde temel bireysel ve iş özellikleri dikkate alınırken, eğitim düzeyi, deneyimler, şin ve çalışanların kalitesi, iş kazası ve meslek hastalığı riskleri gibi parametreler temel belirleyici faktörlerdir."

DEVLET YARDIMLARI ÖNEMLİ BİR ROL OYNAMAKTADIR

Bu dönemde istihdam hacimlerinin, ekonomik büyüme performansının, aynı zamanda da uluslararası rekabet gücünün herhangi bir zarar görmemesi adına devlet desteklerinin önemli bir rol oynadığını belirten Başaran, yüksek ustalık seviyesine ulaşma hedefiyle ilgili olarak yüksek beceri ve donanım içeren el işlerine ihtiyaç olduğunu vurguladı.

BU EŞİTSİZLİĞE NEDEN OLMAKTA

Bölgeler arasındaki sosyoekonomik farklılıkların yatırım ve tüketimde eşitsizliğe yol açtığını vurgulayan Başaran, “Özellikle gelişmişlik düzeyleri birbirine çok zıt olan iller söz konusu olduğunda Bölgesel asgari ücret en makul sistem haline geliyor. KOSAM, bölgesel alanda asgari ücret sayesinde satın alınabilirliğini artırdı. Yaşam standartlarına ve genel ihtiyaçlara uygun bir asgari ücret modeline yönelik iki ayrı çözüm önerisi sunmakta." dedi.

KAMUOYUNA KONUŞULMASI BEKLENİYOR

Başaran, KOSAM'ın “Çalışma hayatına yeni bir bakış açısı” felsefesiyle önerdiği asgari ücret modellerinin kalkınmaya sürdürülebilir bir katkı sağlamasını, sosyal adalet birlikteliğini desteklemesini ve adil koşullarda çalışan refahının artırılmasında rol oynamasını sağlamayı hedeflediklerini belirtti.